५ सप्टेंबर दिनविशेष

0 0 संपादक ५ सप्टें, २०१८ संपादन

५ सप्टेंबर दिनविशेष - [5 September in History] दिनांक ५ सप्टेंबर च्या ठळक घटना/घडामोडी, जन्म/वाढदिवस, मृत्यू/पुण्यतिथी/स्मृतीदिन आणि जागतिक दिवस यांची माहिती.

इतिहासातील जागतिक दिवस, ठळक घटना, वाढदिवस, स्मृती दिवसांची संदर्भासहित माहिती देणारे दिनांक ५ सप्टेंबर चे दिनविशेष

सर्वेपल्ली राधाकृष्णन - (५ सप्टेंबर १८८८ - १७ एप्रिल १९७५) भारताचे दुसरे राष्ट्रपती व नामांकित शिक्षणतज्‍ज्ञ. डॉ सर्वेपल्ली राधाकृष्णन भारताचे भारताचे पहिले उपराष्ट्रपती आणि दुसरे राष्ट्रपती होते.

शेवटचा बदल ५ सप्टेंबर २०२१

जागतिक दिवस

५ सप्टेंबर रोजी पाळले जाणारे जागतिक दिवस

शिक्षक दिन: भारत.

ठळक घटना / घडामोडी

५ सप्टेंबर रोजी घडलेल्या ठळक घटना आणि घडामोडी

१९०५: रशिया-जपान युद्ध-अमेरिकन राष्ट्राध्यक्ष थियोडोर रूझवेल्टच्या मध्यस्थीने न्यू हॅम्पशायर राज्यात जेता जपान व रशियात संधी.
१९१४: पहिले महायुद्ध-पॅरिसवर चाल करून आलेल्या जर्मन सैन्याला फ्रेंच सैन्याने मागे रेटले.
१९१५: झिमरवाल्ड परिषद सुरू.
१९३२: बर्किना फासोच्या वसाहतीचे आयव्हरी कोस्ट, माली व नायजर या राष्ट्रांत विभाजन.
१९३७: स्पॅनिश गृहयुद्ध-लेन्स शहर फ्रँकोच्या ताब्यात.
१९३९: दुसरे महायुद्ध-अमेरिकेने आपण तटस्थ असल्याचे जाहीर केले.
१९४१: इस्टोनिया हा प्रांत नाझी जर्मनीने ताब्यात घेतला.
१९४२: दुसरे महायुद्ध-मिल्ने बेची लढाई-जपानच्या आरमाराने माघार घेतली.
१९४४: दुसरे महायुद्ध-बेल्जियम, नेदरलँड्स व लक्झेंबर्ग मिळून बेनेलक्स तयार झाले.
१९६०: रोम मधील ऑलिम्पिक खेळांमध्ये लाईट हेवीवेट बॉक्सिंग स्पर्धेत मोहम्मद अली यांनी सुवर्ण पदक जिंकले.
१९६१: अलिप्त राष्ट्रांची पहिली परिषद बेलग्रेड येथे सुरू.
१९६७: ह. वि. पाटसकर पुणे विद्यापीठाचे ७वे कुलगुरू झाले.
१९७०: इटालियन ग्रांप्रीच्या प्रॅक्टिसमध्ये मारल्याच्या घटनेनंतर मरणोत्तर फॉर्मूला वन वर्ल्ड ड्रायव्हर्स चॅम्पियनशिप जिंकणारे जोकेन रांड हे एकमेव ड्रायव्हर ठरले.
१९७२: ब्लॅक सप्टेंबर नावाने वावरणार्‍या पॅलेस्टाईनच्या अतिरेक्यांनी म्युनिक हत्याकांड-म्युनिकमधील ऑलिंपिक खेळात भाग घेणाऱ्या इस्रायेलच्या खेळाडूंना ओलिस ठेवले.
१९७५: कॅलिफोर्नियातील साक्रामेंटो शहरात अमेरिकन राष्ट्राध्यक्ष जेराल्ड फोर्डवर असफल खूनी हल्ला.
१९७७: व्हॉयेजर १ या अंतराळयानाचे प्रक्षेपण.
१९८०: स्वित्झर्लंडमधील सेंट गॉट्टहार्ड बोगदा खुला.
१९८४: एस.टी.एस. ४१-डी-स्पेस शटल डिस्कव्हरीने आपली पहिली अंतराळयात्रा पूर्ण केली.
१९८६: कराची आंतरराष्ट्रीय विमानतळावरून पॅन ऍम फ्लाइट ०७३चे अपहरण.
२०००: ऋषिकेश मुखर्जी यांना दादासाहेब फाळके पुरस्कार जाहीर.
२००५: मंडाला एरलाइन्स फ्लाइट ०९१ हे बोईंग ७३७-२०० प्रकारचे विमान इंडोनेशियातील सुमात्रा बेटावरील दाट वस्तीच्या भागात कोसळले. विमानातील १०४ व जमीनीवरील ३९ व्यक्ती ठार.

जन्म / वाढदिवस / जयंती

५ सप्टेंबर रोजी जन्मदिवस असलेली प्रसिद्ध व्यक्तिमत्वे

११८७: लुई आठवा (फ्रांसचे राजे, मृत्यू: ८ नोव्हेंबर १२२६).
१६३८: लुई चौदावा (फ्रांसचे राजे, मृत्यू: १ सप्टेंबर १७१५).
१८२६: जॉन विस्डन (ब्रिटीश क्रिकेट रसिक, प्रकाशक, मृत्यु: ५ एप्रिल १८८४).
१८४७: जेसी जेम्स (अमेरिकन दरोडेखोर, मृत्यु: ३ एप्रिल १८८२).
१८७२: व्ही. ओ. चिदंबरम पिल्लई (भारतीय वकील आणि राजकारणी, मृत्यू: १८ नोव्हेंबर १९३६).
१८८८: सर्वेपल्ली राधाकृष्णन (भारताचे राष्ट्रपती, मृत्यु: १७ एप्रिल १९७५).
१९०७: जयंत पांडुरंग तथा जे. पी. नाईक (शिक्षणतज्ञ, इंडियन इन्स्टिट्युट ऑफ एज्युकेशनचे संस्थापक, नॅशनल कौन्सिल ऑफ एज्युकेशनल रिसर्च अँड ट्रेनिंग चे संस्थापक, मृत्यू: १० ऑगस्ट १९८१).
१९०९: आर्ची जॅक्सन (ऑस्ट्रेलियन क्रिकेट खेळाडू, मृत्यु: १६ फेब्रुवारी १९३३).
१९१०: फिरोझ पालिया (भारतीय क्रिकेट खेळाडू, मृत्यु: ९ सप्टेंबर १९८१).
१९२०: लीलावती भागवत (बालसाहित्यिका, मृत्यू: २५ नोव्हेंबर २०१३).
१९२८: दमयंती जोशी (सुप्रसिद्ध कथ्थक नृत्यांगना, मृत्यू: १९ सप्टेंबर २००४).
१९४०: राकेल वेल्च (अमेरिकन अभिनेत्री).
१९४६: फ्रेडी मर्क्युरी (मूळ भारतीय वंशाचे ब्रिटीश गायक व संगीतकार, मृत्यु: २४ नोव्हेंबर १९९१).
१९५४: रिचर्ड ऑस्टिन (वेस्ट इंडिजचे क्रिकेट खेळाडू, मृत्यु: ७ फेब्रुवारी २०१५).
१९६९: मार्क रामप्रकाश (इंग्लिश क्रिकेट खेळाडू).
१९७२: गाय व्हिटॉल (झिम्बाब्वेचा क्रिकेट खेळाडू).
१९७४: रॉल लेविस (वेस्ट ईंडीझचा क्रिकेट खेळाडू).
१९७८: सिल्व्हेस्टर जोसेफ (वेस्ट ईंडीझचा क्रिकेट खेळाडू).
१९८६: प्रग्यान ओझा (भारतीय क्रिकेट खेळाडू).

मृत्यू / पुण्यतिथी / स्मृती दिवस

५ सप्टेंबर रोजी मृत्यू पावलेली प्रसिद्ध व्यक्तिमत्वे

१८७७: क्रेझी हॉर्स (अमेरिकेतील सू जमातीचे नेते, जन्म: १८४०).
१९०६: लुडविग बोल्ट्झमन (ऑस्ट्रियन भौतिकशास्त्रज्ञ, जन्म: २० फेब्रुवारी १८४४).
१९१८: सर रतनजी जमसेटजी टाटा (उद्योगपती, जन्म: २० जानेवारी १८७१).
१८७६: मॅन्युएल ब्लॅनको एन्कालदा (चिली देशाचे पहिले राष्ट्रपती, जन्म: २१ एप्रिल १७९०).
१९७८: रॉय किणीकर (कवी, संवादलेखक, नाटककार व पत्रकार, जन्म: १९०८).
१९९१: शरद जोशी (हिंदी कवी, लेखक व उपहासकार, जन्म: २१ मे १९३१).
१९९५: सलील चौधरी (हिंदी व बंगाली चित्रपट सृष्टीतील संगीतकार, जन्म: १९ नोव्हेंबर १९२२).
१९९६: बॅसिल सालदवदोर डिसोझा (भारतीय बिशप, जन्म: २३ मे १९२६).
१९९७: मदर तेरेसा (समाजसेविका, जन्म: २६ ऑगस्ट १९१०).
२०००: पांडुरंग पुरुषोत्तम शिरोडकर (स्वातंत्र्यसैनिक, गोवा विधानसभेचे पहिले सभापती, जन्म: १२ डिसेंबर १९१६).
२०००: रॉय फ्रेड्रिक्स (वेस्ट इंडिजचा क्रिकेटपटू, जन्म: ११ नोव्हेंबर १९४२).
२०१५: आदेश श्रीवास्तव (भारतीय गायक-गीतकार, मृत्यू: ४ सप्टेंबर १९६४).

सप्टेंबर महिन्यातील दिनविशेष
१	२	३	४	५	६	७
८	९	१०	११	१२	१३	१४
१५	१६	१७	१८	१९	२०	२१
२२	२३	२४	२५	२६	२७	२८
२९	३०
तारखेप्रमाणे सप्टेंबर महिन्यातील सर्व दिनविशेष पहा.