मराठी म्हणी - [Marathi Mhani] मराठी भाषेतील आगळ्या-वेगळ्या आणि सर्वोत्तम मराठी म्हणींचा संग्रह.
मराठी भाषेतील आगळ्या-वेगळ्या आणि सर्वोत्तम मराठी म्हणींचा संग्रह
मराठी म्हणी
मराठी भाषेतील आगळ्या-वेगळ्या आणि सर्वोत्तम मराठी म्हणींचा संग्रह.
- अंग मेहनतीचं काम, तेणे मिळे आराम.
- आंधळी पाण्याला गेली, घागर फोडून घरी आली.
- आंधळ्याने पांगळा पाहीला, पांगळ्याने मार्ग दाविला.
- अभ्यास करेल त्याची विद्या, जपेल त्याची लक्ष्मी.
- अरे चे उत्तर कारे, अहो चे उत्तर काहो.
- अपकिर्ती झाली जनी, तो अर्धा मेला मनी.
- अगंगं म्हशी, मला कुठं नेशी.
- अडला नारायण, धरी गाढवाचे पाय.
- अति तेथे माती.
- अति राग, भीक माग.
- असतील शिते, तर जमतील भुते.
- असंगाशी संग, प्राणाशी गाठ.
- अतिशहाणा त्याचा बैल रिकामा.
- असून अडचण, नसून खोळंबा.
- असेल तेव्हा सोहळे, नसेल तेव्हा ओसरीत लोळे.
- आधी पोटोबा, मग विठोबा.
- आईचा हात, गोड लागे शिळा भात.
- आगीतून निघाला, फुफाट्यात पडला.
- आजा मेला, नातु झाला.
- आधी गुंतु नये आणि गुंतल्यावर कुंथु नये.
- आळशाला आजाराचे निमंत्रण.
- आधी देव, मग जेव.
- आपण हसतो लोकाला, शेंबुड आपल्या नाकाला.
- आपला तो बाळ्या, दुसर्‍याचे ते कारटे.
- आपला हात जगन्नाथ.
- आपलेच ओठ अन्‌ आपलेच दात.
- आपले ठेवायचे झाकून, दुसर्‍याचे बघायचे वाकून
- आपले ते गोजीरवाणे, दुसर्‍याचे ते लाजीरवाणे.
- आयत्या बिळात नागोबा.
- आमंत्रण दिले सगळ्या गावा, वादळ सुटले घरी जेवा.
- आयत्या पिठावर रेघोट्या.
- आल्यावर विपत्ती, कवे मैत्री आहे किती.
- आवड असली की सवड मिळते.
- आवडीने केला नवरा, त्याच्या पायात भवरा.
- आई जेवू घालीना, बाप भीक मागु देईना.
- आला चेव अन्‌ केला देव.
- इकडे आड तिकडे विहीर.
- ईश्वराची करणी, नारळात पाणी.
- उंदराचा जीव जातो अन्‌ मांजराचा खेळ होतो.
- उचलली जीभ की लावली टाळ्याला.
- उघड्यापाशी नागडे गेले, सारी रात हिवाने मेले.
- उडाला तर कावळा, बुडाला तर बेडूक.
- उतावळा नवरा, गुडघ्याला बाशिंग.
- उथळ पाण्याला, खळखळाट फार.
- उद्योगाच्या घरी, रिद्धीसिद्धी पाणी भरी.
- उस गोड झाला, म्हणून मुळा सकट खाऊ नये.
- एक गाव, बारा भानगडी.
- एकटा जीव सदाशिव.
- एक घाव दोन तुकडे, काम करावे रोकडे.
- एक ना धड, भारा भर चिंध्या.
- एकपट विद्या, दसपट गर्व.
- एका हाताने टाळी, कधी न वाजे कोण्याकाळी.
- एकाची होळी तर दुसर्‍याची दिवाळी.
- एकाने करायचे, सार्‍यांनी भरायचे.
- एवढीशी थट्टा, भल्या भल्यांना लावी बट्टा.
- ऐकावे जनाचे, करावे मनाचे.
- ऐकुन घेत नाही, त्याला सांगु नये काही.
- कठीण समय येता, कोण कामास येतो.
- कर नाही त्याला डर कशाला.
- करावे तसे भरावे.
- करून करून भागला, अन्‌ देव पुजेला लागला.
- कला कौशल्य ज्याचे हाती, त्याची होई जगी ख्याती.
- कशात काय आणि फाटक्यात पाय.
- कामापुरता मामा, ताकापुरती आजी.
- काखेत कळसा, गावाला वळसा.
- कावळ्याच्या शापाने गायी मरत नाहीत.
- काळ आला होता पण वेळ आली नव्हती.
- कुठेही गेलं तरी पळसाला पाने तिनच.
- कुत्र्याचे जीणे, फजितीला काय उणे.
- कुर्‍हाडीचा दांडा गोतास काळ.
- केर डोळ्यात नि फुंकर कानात.
- कोकणात नारळ फुकट.
- कोणाच्या संगतीने काशी नि कोणाच्या संगतीने फाशी.
- कोणी निंदा कोणी वंदा, आमचा स्वहिताचा धंदा.
- कोणाच्या म्हशी, कोणाला उठाबशी.
- कोंबडे झाकले म्हणून, तांबडे फुटायचे रहात नाही.
- खर्‍याचे खोटे, लबाडाचे तोंड मोठे.
- खटपट करी, तोच पोट भरी.
- खर्‍याचा दास नि खोट्याचा वस्ताद.
- खान तशी माती, गहू तशी रोटी.
- खाणे थोडे, मचमच फार.
- खाऊन पिऊन सुखी, हरीनाम मुखी.
- खाईन तर तुपाशी, नाहीतर उपाशी.
- खायला फार नि भुईला भार.
- खाली मुंडी, पाताळ धुंडी.
- गरज सरो, वैद्य मरो.
- गरीबांचा वाली परमेश्वर.
- गर्जेल तो पडेल काय, बोलेल तो करेल काय.
- गाढवापुढे वाचली गीता, कालचा गोंधळ बरा होता.
- गाव करी ते राव न करी.
- गाढवास गुळाची चव काय?
- गाड्या बरोबर नळ्याची जत्रा.
- गोगलगाय अन्‌ पोटात पाय.
- घटकेची फुरसत नाही, दमडीची मिळकत नाही.
- घरा सारखा गुण, सासु तशी सुन.
- घर जळाल्यावर बोंब अन्‌ नाटक संपल्यावर सोंग.
- घर धन्याचे हाल अन्‌ फुकट्याचे वर गाल.
- घरात नाही दाणा, म्हणे मला बाजीराव म्हणा.
- घरात नाही लोटा, अन्‌ दिमाख मोठा.
- घरोब्याला घर खा, पण हिशोबाला चोख रहा.
- घर पहावे बांधुन अन्‌ लग्न पहावे करून.
- घोडी मेली ओझ्याने व शिंगरु मेले हेलपाट्याने.
- चढणीस घोडा, उतरणीस रेडा.
- चव ना ढव, दडपून ठेव.
- चावल्याशिवाय गिळत नाही, अनुभवल्याशिवाय कळत नाही.
- चोरात चोर अन्‌ वर शिरजोर.
- चोराच्या उलट्या बोंबा.
- चोराच्या मनात चांदणं.
- चोराला सोडून संन्याशाला फाशी.
- चोरीचा मामला हळूहळू बोंबला.
- छडी लागे छम छम, विद्या येई घम घम.
- जगन्नाथाचा भात, सर्वजण पसरे हात.
- जसे दान, तसे पुण्य.
- जात कळते पण मत कळत नाही.
- जातीची खावी लाथ पण परजातीचा खाऊ नये भात.
- ज्याचे जळे, त्याला कळे.
- ज्याची करावी कीव, तोच घेतो जीव.
- ज्याला नाही अक्कल, त्याची घरोघर नक्कल.
- जित्याची खोड मेल्या वाचुन जात नाही.
- जीव जावो पण जिलेबी खावो.
- जुने ते सोने.
- जुन्याला लाथा अन्‌ नव्याच्या चरणी माथा.
- जो बायकोशी भला, तो खाई दही काला.
- जो बोलण्यात बोलका, तो कृतीत हलका.
- झाकली मुठ सव्वा लाखाची, उघडली म्हणजे फुकाची.
- झोपेला धोंडा अन्‌ भुकेला कोंडा.
- ढवळ्या शेजारी पवळ्या बांधला, वाण नाही पण गुण लागला.
- ढेकणाच्या संगे, हिराही भंगे.
- तप केल्यास बळ, वृक्ष लावल्यास फळ.
- तहान लागल्यावर विहीर खोदणे.
- तळहाताने सुर्य झाकत नाही.
- ताकापुरती आज.
- ताकापुरते रामायण.
- ताकाला जाऊन गाडगे लपविणे.
- तुझे माझे पटेना, तुझ्या वावुन करमेना.
- तुझे राहुदे तिकडे, माझे घे इकडे.
- तुला ना मला, घाल कुत्र्याला.
- तेल गेले तूप गेले, हाती धुपाटणे आले.
- तोंड चोपडा, मनात वाकडा.
- तोंड दाबून, बुक्यांचा मार.
- तोंडावर गोड, मनात वाकडा.
- तोंडावर हांजी हांजी आणि मागे दगलबाजी.
- दात कोरल्याने पोट भरत नाही.
- दाम करी काम, बिवी करी सलाम.
- दिवसभर चरते, मंगळवार धरते.
- दिव्याखाली अंधार.
- दिवाळी दसरा, हात पाय पसरा.
- दिसते तसे नसते, म्हणून जग फसते.
- दिसतो मोठा, अकलेचा तोटा.
- दिसायला भोळा, मुदलावर डोळा.
- दुष्काळात तेरावा महिना.
- दुःख सांगावे मना, सुख सांगावे जना.
- दुर्गुण आणि विपत्ती, आळसापासून उत्पत्ती.
- दुधाची तहान ताकाने भागविणे.
- दुधात कालविते मीठ, हा स्वभाव नाही नीट.
- दुरून डोंगर साजरे.
- दुरून बगळा दिसतो साधा, आत कपटाची बाधा.
- देखल्या देवा दंडवत.
- देव नाही देव्हारी, धुपाटणे उड्या मारी.
- देह देवळात, चित्त खेटरात.
- दे रे हरी, पलंगावरी.
- देव तारी त्याला कोण मारी.
- देश तसा वेश.
- दैव देते कर्म नेते.
- दोघांचे भांडण तिसर्‍याचा लाभ.
- धरले तर चावते, सोडले तर पळते.
- न खात्या देवाला, नैवेद्य फार.
- नकटीच्या लग्नाला सतराशे विघ्न.
- नकटे व्हावे पण धाकटे होऊ नये.
- नखभर सुख, हातभर दुःख.
- नदीचे मुळ आणि ऋषीचे कुळ कधी पाहू नये.
- नमस्कार फुकाचा, आशिर्वाद लाखाचा.
- नशीब लागले द्यायला, पदर नाही घ्यायला.
- न कर्त्याचा वार शनिवार.
- नळी फुंकले सोनारे, इकडून तिकडून गेले वारे.
- न बोलता दुःख फार, बोलण्याने हलका भार.
- नाक दाबले की तोंड उघडते.
- नाकापेक्षा मोती जड, सासुपेक्षा सून अवजड.
- नाकाच्या शेंड्याला जीभ पुरविणे.
- नाकापर्यंत पदर अन्‌ वेशीपर्यंत नजर.
- नाचता येईना, अंगण वाकडे.
- नाव मोठे लक्षण खोटे.
- नाव सगुणी पण करणी अवगुणी.
- निंदकाचे घर, असावे शेजारी.
- पाण्याची धाव समुद्राकडे, बायकांची धाव सोन्याकडे.
- पाण्यात पडल्याशिवाय पोहता येत नाही.
- पाण्यात राहून माशाशी वैर करू नये.
- पी हळद आणि हो गोरी.
- पुढच्यास ठेच, मागचा शहाणा.
- प्रकृती तितक्या विकृती.
- फाटके नेसावे पण स्वतंत्र असावे.
- फुकटचे खाय, त्याला स्वस्त महाग काय?
- बळी तो कान पिळी.
- बढाईला पुढे अन्‌ लढाईला मागे.
- बाप दाखव, नाही तर श्राद्ध कर.
- बायकोचा भाऊ, लोण्याहून मऊ.
- बुडत्याचे पाय डोहाकडे.
- बुडत्याला काडीचा आधार.
- बोलण्यात जोर अन्‌ कामात अंगचोर.
- भटाला दिली ओसरी, भट हात पाय पसरी.
- भित्यापाठी ब्रह्मराक्षस.
- भुकेले कोल्हे, काकडीला राजी.
- मरावे परी कीर्ती रूपे उरावे.
- मन नाही स्थिरी, बहु तीर्थ करी.
- मान सांगावा जना, अपमान सांगावा मना.
- मामाच्या घरी भाचा कारभारी.
- माय तसं लेकरू, गाय तसं वासरू.
- मुलाचे पाय पाळण्यात दिसतात.
- मुर्ख भांडती, वकील घरे बांधती.
- मेंढी जाते जीवानिशी, खाणारा मागतो वातड होती.
- मेल्याशिवाय स्वर्ग दिसत नाही.
- यथा राजा तथा प्रजा.
- रात्र थोडी, सोंग फार.
- राजा बोले, दाढी हाले.
- लबाड्याचे निमंत्रण, जेवल्यावर खरे.
- लहान तोंडी, मोठा घास.
- लाथ मारीन तिथे पाणी काढीन.
- लाज ना अब्रु, कशाला घाबरू.
- लेकीला तूप साखर, सुनेला मीठ साखर.
- लेकी बोले, सुने लागे.
- लोकासांगे ब्रह्मज्ञान, स्वतः कोरडा पाषाण.
- लंगडी गाय, वासरात शहाणी.
- वड्याचे तेल वांग्यावर काढणे.
- वराती मागून घोडे.
- विंचवाचे बिर्‍हाड पाठीवर.
- वेड घेऊन पेडगावास जाणे.
- वेष असावा बावळा, परी अंगी असाव्या नाना कळा.
- वेळ ना वखत्‌ अन्‌ गाढव चालले भुकत.
- वेळीच जो जागे तो भीक ना मागे.
- व्यक्ती तितक्या प्रकृती, आणि देश तितक्या संस्कृती.
- शहाण्याला एक बात, मुर्खाला सारी रात.
- शितावरून भाताची परिक्षा.
- सगळा गाव मामाचा, एक नाही कामाचा.
- सर्व आहे घरी, पण नियत नाही बरी.
- सोळा हात लुगडी आणि अर्धी तंगडी उघडी.
- स्नान करून पुण्य घडे, तर पाण्यात बेडूक काय थोडे.
- हसतील त्याचे दात दिसतील.
- हपापाचा माल गपापा.
- हाताचे सोडून पळत्याच्या पाठीमागे लागू नये.
संपादक मंडळाद्वारे विविध विभागांतील साहित्याचे संपादन, पुनर्लेखन आणि संदर्भासहित नवीन लेखन केले जाते.
अभिप्राय